Chronische oorontstekingen kunnen een bijzondere uitdaging betekenen; vernauwde gehoorgangen maken een grondig onderzoek van de gehoorgang moeilijk en samen met het vuil en de afscheiding die aanwezig zijn in een chronisch ontstoken oor, kan het onmogelijk zijn om het trommelvlies te visualiseren. Geschikte plaatselijke geneesmiddelen of oorreinigers selecteren kan in deze omstandigheden een uitdaging zijn en als er twijfel bestaat over de intactheid van het trommelvlies, moeten producten met een lage ototoxiciteit worden gebruikt.
Dus wanneer is de kans het grootst dat we een gescheurd trommelvlies bij een hond zien? Laten we beginnen met een kort overzicht van ooraandoeningen bij honden.
Otitis externa bij honden
Otitis externa (ontsteking van de uitwendige gehoorgang) is de meest voorkomende ooraandoening bij honden. Deze frustrerende aandoening heeft meerdere oorzaken, waarbij meestal een primaire onderliggende oorzaak zoals allergie en secundaire predisponerende of aanhoudende oorzaken zoals microbiële infecties een rol spelen. De meest voorkomende microbiële agentia die betrokken zijn bij de pathogenese van ooraandoeningen zijn:
• Staphylococcus-soorten
• Malssezia pachydermatitis
• Pseudomonas aeruginosa
De meeste gevallen van otitis externa kunnen worden behandeld met een geschikte plaatselijke behandeling. Cytologische plus bacteriologische en gevoeligheidstests moeten worden gebruikt om een geschikt antimicrobieel geneesmiddel te selecteren. Veel gevallen van otitis externa zullen echter terugkeren als de primaire onderliggende oorzaak niet met succes wordt aangepakt.
Pseudomonas otitis bij honden
Pseudomonas otitis kan erg moeilijk te behandelen zijn. Het infectieuze agens, Pseudomonas aeruginosa, is een gramnegatieve bacil en zijn grote vermogen om resistent te worden tegen antibiotica, kan de behandeling van deze ontstekingen bemoeilijken.
De sleutel tot een succesvolle behandeling van Pseudomonas otitis is onderliggende aandoeningen zoals allergie aanpakken, een geschikt antibioticum selecteren op basis van kweek- en gevoeligheidstests, en het oor regelmatig en grondig reinigen. Een succesvolle reiniging zal een positief effect hebben op het succes van de behandeling.
Oorreiniging bij honden met Pseudomonas otitis moet erop zijn gericht om de biofilm af te breken, en etterig vuil uit de gehoorgang te verwijderen. De biofilm is een extracellulaire matrix die bacteriën en andere micro-organismen bevat. Deze film verbergt bacteriën voor het immuunsysteem, waardoor plaatselijke antibiotica minder goed werken. Grondig spoelen helpt om deze barrière fysiek te doorbreken.
Otitis media bij honden
Ontsteking van het middenoor (otitis media) ontwikkelt zich meestal als gevolg van chronische otitis externa, maar kan ook optreden na penetratie van het trommelvlies door een vreemd voorwerp. Het middenoor bestaat uit de trommelvliesbulla, de gehoorbeentjes en het trommelvlies. Het trommelvlies van de hond is dun, lichtgrijs en doorschijnend.
De meest voorkomende klinische tekenen van otitis media zijn:
• Schudden met de kop
• Krabben
• Pijn
De aangezichtszenuw en de sympathische zenuw lopen door het middenoor, dus dit kunnen ook klinische tekenen zijn:
• Verlamming van de aangezichtszenuw
• Syndroom van Horner (ptosis, miosis, uitpuilend derde ooglid, enophthalmos)
• Droog oog (keratoconjunctivitis sicca)
In sommige gevallen blijft het trommelvlies intact. Bij een otoscopisch onderzoek kan het trommelvlies bol en verkleurd lijken, maar voor de definitieve diagnose van otitis media is waarschijnlijk geavanceerde beeldvorming (CT of MRI) nodig. De diagnose is eenvoudiger te stellen als het trommelvlies gescheurd is, en een met vloeistof gevuld middenoor kan worden gevisualiseerd.
Otitis interna bij honden
Otitis media kan overgaan in een ontsteking van het binnenoor (otitis interna). Het binnenoor bevindt zich in een benig labyrint in het rotsachtige deel van het slaapbeen en bevat de zintuiglijke organen die verantwoordelijk zijn voor het gehoor en het evenwicht (de halfcirkelvormige gangen, het slakkenhuis en het vestibulum). Klinische tekenen van otitis interna bij honden wijzen vaak op de betrokkenheid van deze structuren:
• Kop kantelt naar de kant van de ontsteking
• Nystagmus
• Evenwichtsverlies
• Gehoorverlies
• Misselijkheid
• Pijn
• Schudden met de kop
Een grondige anamnese en een volledig klinisch onderzoek, inclusief otoscopie, zijn nodig voor de diagnose van otitis interna. Voor een definitieve diagnose van otitis interna kan geavanceerde beeldvorming nodig zijn.
Het trommelvlies visualiseren
Weten of het trommelvlies gescheurd of intact is, is van groot belang bij het behandelen van gevallen van otitis. Als het trommelvlies van een hond gescheurd is, zullen de behandelingsplannen dienovereenkomstig moeten worden aangepast om ervoor te zorgen dat alleen plaatselijke geneesmiddelen met een lage ototoxiciteit worden gebruikt.
Bij honden is een normaal trommelvlies een dun doorschijnend vlies aan de basis van de horizontale gang. Wanneer het trommelvlies bij honden gescheurd is, zal het vlies afwezig lijken en zal de middenoorholte zichtbaar zijn. Bij een acuut ontstoken oor kan het trommelvlies eenvoudig te visualiseren zijn, maar bij chronische ontstekingen kan de gang vernauwd zijn met veel vuil en afscheiding, waardoor visualisatie lastig is. De pijn die gepaard gaat met oorontstekingen, kan een grondig onderzoek nog moeilijker maken.
Wat is dan de beste aanpak als het niet mogelijk is om het trommelvlies te visualiseren, of als de hond geen otoscopisch onderzoek verdraagt?
De hond een kalmerend middel toedienen of verdoven maakt het onderzoek eenvoudiger en minder pijnlijk voor de patiënt. Het is raadzaam om het oor meermaals te spoelen met een reinigingsproduct dat niet ototoxisch is, en hiervoor kunnen preparaten met boorzuur of zink nuttig zijn. Het oor grondig reinigen kan helpen bij pogingen om het trommelvlies te visualiseren, en zal ook de gezondheid van de gehoorgang verbeteren, waardoor antimicrobiële stoffen effectiever kunnen werken.
Behandeling van otitis media bij honden: hoe een gescheurd trommelvlies bij honden te behandelen
De behandeling van een oorontsteking bij honden met een gescheurd trommelvlies kan een uitdaging zijn en voor de grootste kans op succes is een multimodaal behandelplan nodig. Het multimodale behandelplan moet het volgende omvatten:
- Plaatselijke behandeling met oorreinigers die niet ototoxisch zijn.
- Systemische antibiotica die zijn geselecteerd op basis van de juiste kweek- en gevoeligheidsresultaten. Ze moeten mogelijk 6 tot 12 weken worden voortgezet om een klinische genezing te bereiken. Wanneer plaatselijke antibiotica worden gebruikt, moet ototoxiciteit worden vermeden.
- Pijnstilling - otitis media is een zeer pijnlijke aandoening en er moet altijd geschikte analgesie worden gebruikt.
Als het trommelvlies nog intact is, kan een myringotomie (chirurgische incisie in het trommelvlies) nodig zijn om de diagnose en behandeling te vergemakkelijken.
Behandelingsprotocollen voor otitis interna zijn vergelijkbaar met die voor otitis media, maar het kan nodig zijn om de behandeling langer voort te zetten, in sommige gevallen tot 4 maanden.
Kan een gescheurd trommelvlies dus genezen? Een gescheurd trommelvlies bij een hond zal genezen als het onderliggende ziekteproces dat de schade heeft veroorzaakt, wordt behandeld. En hoelang duurt het voordat een gescheurd trommelvlies bij een hond genezen is? Genezing kan verschillende weken of zelfs maanden duren, afhankelijk van de ernst van de ooraandoening.
Hoe vroeger in de loop van de ooraandoening met de behandeling wordt begonnen, hoe groter de kans op succes. In bijna alle gevallen zullen er predisponerende factoren of primaire oorzaken zijn, die moeten worden aangepakt om herhaling van de tekenen te voorkomen. Veel honden zullen levenslang moeten worden behandeld om de ooraandoening onder controle te houden, en een regelmatige, routinematige reiniging van de oren met een oorreiniger die veilig is voor langdurig gebruik, zal een essentieel onderdeel zijn van hun behandelingsprotocol.
